AB, Macaristan’ın fonlarını bloke etmeyi sürdürecek
Von der Leyen, Strazburg’da düzenlenen Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurul oturumunda konuştu.
“Sınırlarımızın hemen dışında iki kanlı savaş sürüyor. İnsanlar çok büyük acılar çekiyor. Şok dalgaları Ukrayna ve Gazze’nin çok ötesinde de hissediliyor.” diyen von der Leyen, “Rusya’nın başlattığı enerji ve gıda krizinin ardından küresel ticaret Kızıldeniz’deki Husilerin saldırıları nedeniyle sekteye uğruyor.” yorumunu yaptı.
Von der Leyen, dünyanın bir meydan okuma, çatışma, parçalanma ve korku çağına girdiğini, bu durumda AB içinde konulara sorumlu biçimde odaklanılması gerektiğini vurguladı.
AB’nin karşılaştığı zorlukların ancak üye ülkelerin birlikte hareket etmesiyle aşılabileceğine işaret eden von der Leyen, birlikten kuvvet doğacağını hatırlattı.
Von der Leyen, Ukrayna ile AB’ye katılım müzakerelerinin başlatılması kararı alındığını hatırlatarak, Ukrayna halkının bu hedefe ulaşmak için sadece savaş alanında değil aynı zamanda demokratik kurumların işleyişini geliştirmekte yoğun çaba gösterdiğini söyledi.
Ukrayna ile katılım müzakerelerine hazırlık olarak tarama sürecini başlattıklarını ve müzakere çerçevesini bir araya getirdiklerini belirten von der Leyen, 30’dan fazla üyeli bir AB’ye hazırlanmak için kendi iç reformları üzerinde de çalışmaya başlayacaklarını ifade etti.
Von der Leyen, bu reformlar konusundaki fikirlerini gelecek ay AB ülkeleri ve AP ile paylaşacaklarını belirtti.
Ukrayna’ya mali destek
En son düzenlenen AB Liderler Zirvesi’nde Ukrayna’nın yanında olma siyasi iradesinin ortaya konulduğunu anımsatan von der Leyen, “Bu kararı yeterli finansmanla desteklememiz gerekiyor.” dedi.
Von der Leyen, Ukrayna’ya gelecek 4 yıl boyunca devletin günlük işleyişini desteklemek için 50 milyar euroluk finansman sağlamayı teklif ettiklerini hatırlatarak, bu kaynağın sağlanması için AB bütçesinde değişiklikler yapılması gerektiğini, AB üyesi 27 ülkenin bu konuda bir çözüm bulacağına inandığını vurguladı.
Macaristan’ın AB fonlarına erişimi konusunda da değerlendirmelerde bulunan von der Leyen, “Bu bizi bir araya getiren temel değerlerle ilgili bir konu. Göreve geldiğimizde bütün üye ülkelere karşı adil olurken birliğimizde hukukun üstünlüğünü koruyacağımıza dair söz verdik.” diye konuştu.
Von der Leyen, hem değerleri hem de AB finans kurumlarını korumak için ellerindeki bütün araçları kullandıklarını, amaçlarının üye ülkelerde vatandaşların yaşamlarını iyileştirecek reformların yapılması olduğunu anlattı.
Macaristan’ın geçen yıl tavsiyelerinin bir kısmını ele alan adalet reformu yasasını kabul ettiğini anımsatan von der Leyen, bunun yargı bağımsızlığını güçlendiren ve yargıya siyasi müdahale olasılığını sınırlayan bir yasa olduğunu söyledi.
Von der Leyen, Macaristan’ın uyum fonları koşullarını karşılayabilmesi için söz konusu yasanın gerekli olduğunu belirtti.
“Aynı zamanda yaklaşık 20 milyar euro fon donmuş halde duruyor.” diyen Von der Leyen, “Fonlar, LGBT hakları, akademik özgürlük ve sığınmacı haklarına ilişkin endişeleri içeren nedenlerle askıya alındı. Bazıları koşulluluk mekanizması kapsamında bloke ediliyor. Fonlar, Macaristan gerekli bütün koşulları yerine getirene kadar bloke edilecek.” ifadesini kullandı.
Von der Leyen, söz konusu kararların herkesin kabul ettiği ortak kurallar çerçevesinde alındığını anımsattı.
AB, uzun süredir Macaristan’ı demokrasi ile hukukun üstünlüğü gibi temel alanlarda gerileme olduğu gerekçesiyle eleştiriyor ve Macaristan’ın kurtarma programı kapsamındaki fonlar aktarılmıyor.
Komisyon, AB bütçesinin Ukrayna için 50 milyar euro, göç harcamaları için de 15 milyar euro olmak üzere daha da artırılmasını teklif etmişti.
Aralık ayında yapılan AB Liderler Zirvesi’nde oybirliği gereken Ukrayna’ya 50 milyar euroluk mali destek planı Macaristan tarafından veto edilmişti.
Macaristan, AB bütçesinin üye ülkeleri desteklemesi gerektiği, Ukrayna’da ciddi yolsuzluklar olduğu ve savaşta Batı’nın verdiği desteğin sonuç vermediği gerekçeleriyle Ukrayna’ya mali yardım sağlanmasına karşı çıkıyor.
Bu konuda henüz karar alamayan AB liderleri, 1 Şubat’ta Brüksel’de Ukrayna’ya mali destek sağlanması ve AB uzun dönem bütçesinde revizyonları ele alacakları bir zirve düzenleyecek.
