Çatalköy-Esentepe Belediye Başkanı Ceyhun Kırok, belediyenin ekonomik yapısı, devlet katkısı ve yatırım süreçleri hakkında bilgiler paylaştı.
“Çatalköy- Esentepe, kışa hazır”… Belediye Başkanı Kırok, kışa hazırlık için altyapı çalışmalarına başlandığını, derelerin temizlendiğini söyledi. Çatalköy-Esentepe’deki altyapıların tam olmamasından dolayı yağmur sularının zaman zaman sıkıntı yarattığına değinen Kırok, sorunlu yerlerin tek tek belirlenip yeniden yapılandırılacağına dikkat çekti
“Sihirbazlık yapıyoruz”… Kendi belediyesinin Devlet katkısının 10 milyon 900 bin TL olduğunu açıklayan Başkan Kırok, İçişleri Bakanlığı’nın 3 yıllık bütçe planlaması istediğini ancak kullanılan Türk Lirası nedeniyle öngörülen rakamların tutturulamadığına işaret etti. Kırok, “bizim bunları hesaplayıp, denk getirip yılı bitirmeye çalışmamız tam bir sihirbazlıktır.” dedi
Kıbrıs Gazetesi’nden Emine Gül ÖZER’in haberine göre;Çatalköy – Esentepe Belediye Başkanı Ceyhun Kırok, bölgede el değmemiş sorunları kökünden çözmeye çalıştıklarını ifade ederek, yapılan çalışmaları anlattı.
KIBRIS TV’de Seher Akbağ’ın sunduğu Gündem Özel Programı’na konuk olan Ceyhun Kırok, bölgenin kalkınması, altyapı projeleri ve çevre duyarlılığına yönelik atılan adımlara dikkat çekti; önemli açıklamalar yaptı.
Belediyelerin yatırım yapması hususunda bütçenin önemine dikkat çeken Başkan Kırok, merkezi yönetimin belediyeye katkı koyması gerekirken, gelmeyen paralara sitem etti.
Kırok, bölgeyi iyileştirme ve geliştirme açısından sürekli plan ve projeleri olduğuna dikkat çekerek, şu anda ‘kent güvenliği sistemini’ kurduklarını ifade etti, eksikliklerin tamamlanabilmesi için de adımların atıldığını belirtti.
Kışın kendini göstermesiyle alt yapı çalışmalarına da başlandığının müjdesini veren Başkan, “El değmemiş sorunları kökünden çözüyoruz!” vurgusu yaptı.
“Yatırım için bütçe gerek”
Yatırım yapmak için bütçenin çok önemli olduğunu, Çatalköy – Esentepe Belediyelerinin birleşmeden önce çok iyi durumda olmadığını anımsatan Baikan, şu anki durumlarına yönelik bilgiler vererek, devlet katkısının önemini anlattı:
“Devlet katkısı 10 milyon 900 bin TL. Geçmişten gelen ekonomik durumların çok iyi olmadığı belediyelerin birleşmesiyle çok da yeterli bir para değil. 51/ 95 sayılı yasayla belediyelerin gelirlerini arttırma yönünde eski sisteme göre çok daha sürdürülebilir bir sistem yapıldı. Ama bu şu demek değildir, ‘biz yasaları yaptık, istediğiniz gibi kullanabilirsiniz’ değil.. Evet ciddi anlamda belediyenin kendi işleyişi ve yasanın tüzük yapmaya elverdiği şekilde bir vergilendirme sistemi var ve siz kendi gelirlerinizi toplayabiliyorsanız, aldığınız her kuruşu halka geri hizmet olarak verebiliyorsanız, halk da bundan memnuniyet duyuyorsa bu konuda daha ciddi adımlar atabilecek duruma geliyorsunuz.”
Şu anda bölge halkına verdikleri hizmetler ve almış oldukları vergilere de dikkat çeken Kırok, şunları kaydetti:
“1 Ocak 2024 itibariyle hizmet resmi 459 TL olarak belirlenmişti. Bizim insanımız ‘çok pahalı, her ay bu ne’ diye isyan etti. Evet ama bugün ben bakıyorum 1 yıl içerisinde 3 defa asgari ücret belirlenirken neredeyse 20 binlerden 30’lara 30’lardan 40’lara çıkan ve bugün bize maliyeti 40 bin 460 TL’ye mal oluş fiyatıdır. Artı diğer giderleriyle birlikte asgari ücretli bir işçinin 45 bin TL gibi bir gideri var. 1 Ocak’taki 459 TL ile 31 Aralık’ta alacağımız 459 TL aynı değildir. Çünkü baktığınızda üç zammı üst üste koyarsanız, bankacılık yöntemiyle hesaplarsanız, yüzde 100 bir zam vardır.
1 Ocak’ta bizim 11 milyon olan maaş giderlerimiz, bugün 17 milyon 800 liraya çıktı. Aradaki 7-8 milyonu biz tamamen halktan topladığımız vergilerle maaş olarak ödüyoruz ve tamamen yasaların el verdiği şekilde yaptığımız tüzüklerle topladığımız diğer ek vergilerle de yatırım yapmaya çalışıyoruz. Avrupa’daki belediyelerle bizim bunları kıyaslamamız mümkün değil.”
“Sihirbazlık yapıyoruz”
Her belediyenin kendi içerisinde belli bir maliyesi, muhasebesi olduğunu, bunu yaparken bir sonraki yılı, hatta daha sonraki yılı da hesaba katarak hareket ettiklerine işaret eden Ceyhun Kırok, devletin kendilerinden 3 yıllık bütçe planlaması çıkarmasını istemelerine yönelik şunları kaydetti:
“Devlet ne istiyor? İçişleri Bakanlığı yazı gönderdi, önümüzdeki 3 yılın bütçesi isteniliyor. Peki bir sonraki yıla benim devlet katkıma olacak olan zammın yüzdeliği belli mi? Hayır.. Peki o belli olmadan ben nasıl bütçe hazırlayayım. Ülkenin 2025 yılında beklediği zam yüzde 59 dediler. KKTC tarihinde ne zaman yüzde 59 zamla yılı kapattı. Bunlar gerçekçi değil, gerçekçi olmadığı için de sürekli iş çıkartıyor. Avrupa’da 1 euro, 1 eurodur. Bugün de yarın da.. Bizim bunu hesaplayıp, denk getirip yılı bitirmeye çalışmamız tam bir sihirbazlıktır.”
“Ruhsatlandırma başvurularında azalma oldu”
Şu anda bölge yatırımcıların en büyük şikayetinin ruhsatlandırma olduğunu kaydeden başkan Kırok, bu şikayetin yatırımcıda kalmadığını ve kendisine kadar geldiğini ifade ederek, “bir ev aldık, ödeyemiyoruz, ne yapacağız diyor insanlar. Kapora ödeyen kaporasının yanmasını dahi göze alıp evden vazgeçti. İnşaatçı yapıyor ama satamadıktan sonra o evleri yapmanın mantığı yok. Bizim önümüzde zor bir süreç var, güneyde tutuklamaların başlaması, bazı isimlerin gazeteye yansıması ve bu tip yatırımcıların adayı terk edip yurtdışına bile gidememesi, bizim ekonomik olarak en büyük gelirimizin önünü tıkamıştır.”
Kendi ayağımıza da bir kurşun sıktığımızı söyleyen Kırok, sözlerine şu ifadelerle devam etti:
“Almış olduğumuz kararla belki de toprak bütünlüğünü korumak adına yapılan bir yasa ama ne olursa olsun uygulamada çok büyük hatalar ve yanlışlar var. Sadece gelir kapımızın inşaat olduğunu düşünerek veya inşaattan ciddi gelirler bekleyerek ayakta durmaya yönelik bir yapı kursaydık bugün çok daha kötü durumda olabilirdik.”
“Trafikten gelir elde edemiyoruz”
Trafik suçlarından elde edilen gelirlerin ilgili belediyelere aktarılması gerektiğini ancak Maliyeden son 2 yıldır hiç katkı almadıklarını aktaran Ceyhun Kırok, bazı belediyelerin 6-7 ayda bir aldıklarını söylediğini fakat Girne Belediyesi’nin, Lefkoşa Belediyesi’nin ve kendilerinin de aynı durumda olup, para almadığını ifade ederek, şöyle devam etti:
“Bu bizim için sürdürülebilir değil. Eğer ki belediyelerin alması gereken bir rakam varsa, bu maliyenin kasasına girip çıkmazsa biz belediyeler olarak hiçbir şey yapamayız. Benim bu ay 7-8 milyon alacağım varsa da 3 yıl sonra alırım o parayı, zaten o para değer kaybeder aldığımızda. O yüzden zorlanıyoruz, hem önümüz tıkanıyor, hem yasalarla, tüzüklerle, kanunlarla zorlaştırılıyor. Hem de maddi anlamda ayakta duracağımız bazı kalemler, gelirler hükümet eliyle engelleniyor. Biz maliyeden paramızı alamıyoruz.”
“Bugün baktığınızda bizim Esentepe’deki karakolumuzun her türlü ihtiyacında yanındayız. Bunlar belediyenin görevi olmadığı halde yapıyoruz. Elimizin daha güçlü olabilmesi için devletten alacağımız gelirleri zamanında almamız gerekiyor” diyen Kırok, şunları kaydetti:
“Bizim spesifik olarak şuraya gitsin dediğimiz bir nokta yok ama gelirlerin tümünü 152 sayfalık bir master planı hazırladık. Bunun içinden yaklaşık 52 proje çıkacak. Hangilerine izin çıkacak, hangilerini biz kendi yerel kaynaklarımızla yapabiliriz geliştireceğiz. Ama önümüzdeki 10 yıl bölgeyi bekleyen sıkıntılar nelerdir, halkın görmek istediği yatırımlar nelerdir buna bağlı olarak yatırım yapacaktık.”
“Kent güvenliği sistemi kurduk, hız kamerası şart”
Bölgenin daha ileri taşınabilmesi için sürekli atılımlarda bulunduğunu aktaran Kırok, kent güvenliği sistemi kurduklarını söyledi, öncelikli yapılması gerekenleri şöyle özetledi:
“Polis Genel Müdürlüğü’ne yazı yazdım, kesinlikle Çatalköy’e karakol ihtiyacı var. Girne’den her aradığımız vakaya birinin gelmesi mümkün değil. Pazartesi akşamı 3-4 saat içerisinde 3-4 noktada kaza gerçekleşti..Bunun yanında Çatalköy- Esentepe yolunun ışıklandırması konusunda Karayolları Müdürümüzle ve Ulaştırma Bakanımız Erhan Arıklı’ya da bilgi vererek, fikirlerimi ve görüşlerimi sundum. Onlar da aynı görüşteler ama sadece bunu düşünüp hayata geçirememek bizi yoruyor. Çok ciddi maddi hasarlarla atlatılan kazalar bunlar. Baktığınızda 12 saat içerisinde 5-6 saat arayla oluşan kazalarda maddi gider, 4-7 milyonluk zararlarla atlatılıyor. Çatalköy – Esentepe çok karanlık bir yol. Yolun çizgisi, bariyerler hep sorun.. hız başlı başına sorun bu konuda olmasını çok istediğimiz hız tespit kameralarının kurulmasıdır. Ben kendi bölgemde kent güvenliği sistemi kurarken, 12 kamera yerleştirdim ama bunlar hız tespiti yapmıyor. Hedefimiz 22 kamera.. O yüzden iki noktaya çok acil hız tespit kameralarının kurulması lazım. En kısa sürede kurulacağı dönüşünü aldık. Konan uyarı levhaları kazalardan sonra yenilenmiyor. Bunların da düzenli olarak yenilenmesi lazım..”
“Altyapı çalışmalarına başladık”
Kış aylarının gelmesiyle birlikte bölgedeki alt yapının ne durumda olduğu hakkında açıklamalarda bulunan Başkan, şöyle konuştu:
“Çok ciddi bir çalışma başlattık bu yıl. Hatta belediyeler birliğinin aracını kullanan arkadaş bana dedi ki ‘30-40 yıldır bu işi yapıyorum ilk kez bu derelere giriyorum’.. Bölgedeki Çatalköy’den Bahçeli’ye kadar tüm dere yataklarının temizlikleri neredeyse bitirmek üzere. Şimdi Çatalköy’de Sınır Sokak’ta bir küçük yerimiz kaldı, Arapköy’den gelirken Alagadi Bölgesi’nde bir geçiş noktasında dere yatağımız kaldı. Esentepe bitti. Çatalköy ve Bahçeli 2-3 güne kadar biter. Ve anayola yakın olan dere yataklarının giriş çıkışları kaldı.”
“Bunlar temizlendikten sonra yeterli mi dersek, yine değil” ifadelerini kullanan Kırok, şöyle dedi:
“Çünkü özellikle Çatalköy-Esentepe’nin içerisindeki altyapıların tam olmamasından dolayı yağmur sularının zaman zaman yolun üzerinden, zaman zaman da yerin altından gittiğini görüyoruz ama birçoğu tıkalı. Birçoğu doğru yapılmadı. Örneğin 600’lük büzden binliğe geçmesi gerekirken, 600’e düşürüldü. Bu defa su orada basınç yapıyor ve asfaltı patlatıyor. Şu anda onlar tekrar sökülerek yeniden yapılıyor. Bizim yapmamız gereken yağmur drenaj hatları var. Onlar yavaş yavaş projelendiriliyor. Bu konuda iddia ediyorum ki çok uzun zamandır el değmemiş sorunları kökünden çözüyoruz.”
KIBRIS GAZETESİ