UCM’nin İsrail’e yönelik kararları, Batı’nın silah ambargolarına zemin hazırlayabilir
Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM), İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararının, Tel Aviv’e küresel çapta hukuki baskıların ve Batılı ülkelerin uygulayabileceği silah ambargolarının önünü açabileceği belirtildi.
Haaretz gazetesinin askeri ilişkiler analisti Amos Harel, konuyla ilgili kaleme aldığı yazıda, UCM’nin Gazze’de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan Netanyahu ve Gallant hakkında tutuklama emri çıkarmasının pek çok ülkede İsrail askerleri ve komutanları hakkında açılan soruşturmalara yeni bir ivme kazandırabileceği kaydedildi.
UCM kararının, Batılı ülkelerin İsrail’e yönelik tutumlarını değiştirmesine neden olabileceğini belirten Harel, “Uluslararası Ceza Mahkemesinin (ICC) kararı, şimdiye kadar İsrail’e karşı daha ılımlı önlemlerle yetinen Batılı ülkelerin, İsrail’e yönelik yeni bir silah ambargosu uygulaması için kapı aralayabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Söz konusu gelişmenin İsrail ordusuna yönelik çok sayıda suç duyurusu ve soruşturmayı da tetikleyebileceği belirtilirken, yazıda, “Bu karar, birçok ülkede görülen İsrail askerleri ve komutanlarına yönelik suç duyuruları ve soruşturmalara ivme kazandırabilir.” ifadesine yer verildi.
– “İsrail yönetimi tutumuyla karara katkıda bulundu”
Harel yazısında, İsrail Demokrasi Enstitüsü Güvenlik ve Demokrasi Merkezinin Direktörü Dr. Eran Shamir-Borer’in yorumlarına yer verdi.
UCM’nin kararının “birçok açıdan şok edici” olduğunu, ancak İsrail yönetiminin tutumunun bu karara katkıda bulunduğunu belirten Borer, UCM Başsavcısı Kerim Han’ın mayıs ayında tutuklama emri verilmesi için yaptığı başvuru sonrası İsrail’in hiçbir şey yapmadığını ve hükümetin bir devlet soruşturma komitesinin kurulmasına şiddetle karşı çıktığını hatırlattı.
“Eğer o dönemde suçlamalarla ilgili etkili bir soruşturma mekanizması kurmuş olsaydık, savcı talebini geri çekebilirdi.” diyen Borer, Gaze’nin kuzeyinde yaşananlara atıfla şunları kaydetti:
“Hakimler, suçların hala bugün işlenmeye devam ettiğini açıkça belirtiyorlar ve muhtemelen bu kararlarıyla başka bir insani felaketi durdurmaya yardımcı olduklarını düşünüyorlar.”
İsrail Başbakanı Netanyahu’nun Roma Statüsü’ne taraf olan 120’den fazla ülkeyi ziyaret etmeye cesaret edemeyeceğini belirten Borer, Netanyahu’nun tutuklanma riskiyle karşı karşıya kalabileceğinin altını çizdi.
Öte yandan yazıya göre, antlaşmaya taraf olmayan ABD’de Trump yönetiminin UCM’ye karşı düşmanca bir tutum takınması beklenirken, Borer, İsrail’in “tüm umutlarını” sadece Amerikan desteğine bağlamaması gerektiğini vurguladı.
– UCM’nin Netahyahu ve Gallant hakkındaki kararı
UCM, dün açıkladığı kararda, “Gazze’de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan ötürü” İsrail Başbakanı Netanyahu ile eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama emri çıkardığını duyurdu.
Kararda Netanyahu ve Gallant’ın açlığı bir savaş yöntemi olarak kullanma, savaş suçu ile cinayet, mahkum etme ve diğer insanlık dışı muameleleri içeren insanlığa karşı suçları işlediğine dair makul şüphe olduğu belirtildi.
Kararda ayrıca, Netanyahu ve Gallant’ın bilinçli olarak sivil nüfusu hedef alan bir saldırının talimatını verdiklerine dair makul şüphe olduğu ifade edildi.
(AA/AF/TUĞ)
